Uko wahagera

Perezida John Pombe Magufuli Yari Muntu Ki?


Nyakwigendera Perezida John Pombe Magufuli
Nyakwigendera Perezida John Pombe Magufuli

John Pombe Magufuli yavutse ari kuwa kane, ku itariki ya 29 y'ukwezi kwa 10 mu 1959, mu karere ka Katona, mu ntara ya Mwanza, ku nkengero z'ikiyaga cya Victoria, mu majyaruguru y'uburengerazuba bwa Tanzaniya. Ni uwo mu bwoko bw'Abasukuma.

Ise Magufuli Marco Nyahinga na nyina Suzana Musa bari abaturage basanzwe b'abahinzi. Mu 1961 bambutse Victoria, bimukira i Chato, mu karere ka Biharamulo, mu ntara ya Kagera, bagiye gushaka imibereho myiza kurushaho.

I Chato ni ho John Pombe Magufuli yize amashuli abanza, kuva mu 1967 kugera mu 1974. Ayarangije, yagiye kwiga muri seminari nto y'Abagatulika ya Katoke, i Biharamulo, mu 1975/76. Yarahavuye ajya kwiga mu ishuli ryisumbuye ryitwa Lake Secondary School, i Mwanza, mu 1977/78, nk'uko byanditse ku rubuga rwa Internet rwa guverinoma ya Tanzaniya. Yarangirije amashuli yisumbuye i Mkwawa, mu ntara ya Iringa, kuva mu 1979 kugera mu 1981.

Aha i Mkwawa ni ho John Pombe Magufuli yize mu ishuli nderabarezi mu 1981/82, mu ishami ry'imibare n'ubutabire (chimie mu Gifaransa cyangwa chemistry mu Cyongereza). Mu 1982/83, yabyigishije mu ishuli ryisumbuye rya Sengerema, mu ntara ya Mwanza. Nyuma yaho yagiye gukora igisa n'icyo mu Rwanda bita ingando, nk'uko itegeko ribiteganya, mu nkambi ya Makutupora, i Dodoma, kuva mu kwezi kwa karindwi kugera mu kwa 12 mu 1983. Mu kwezi kwa mbere 1984, yagiye kurangiriza inyigisho ze mu kigo cya gisirikari cya Makuyuni, mu ntara y'Arusha.

Mu 1985, John Pombe Magufuli yagiye kwiga muri kaminuza y'i Dar es Salaam. Nyuma y'imyaka itatu, mu 1988, yahakuye impamyabumenyi yisumbuye, Bachelor of Science, mu mibare n'ubutabire. Kuva mu 1989 kugera mu 1995, yakoze mu ruganda rwa koperative y'abahinzi-borozi yitwa Nyanza Cooperative Union, i Dar es Salaam.

Muri icyo gihe, kuva mu 1991 kugera mu 1994, yanigiraga impamyabumenyi yo hejuru, Master’s Degree, muri siyansi muri gahunda ya kaminuza y'i Dar es Salaam na kaminuza ya Salford yo mu Bwongereza. Yakomereje amasomo y'impamyabumenyi ihanitse ya PhD muri kaminuza ya Dar es Salaam, mu butabire, kugera mu 2009.

John Pombe Magufuli yinjiye muri politiki mu matora y'abadepite yo mu kwezi kwa cumi mu 1990. Yaratsinzwe. Yarongeye ariyamamaza mu matora yakurikiyeho, mu 1995, noneho atsindira intebe ya Chato mu nteko ishinga amategeko y'igihugu, mu ishyaka rya CCM (Chama Cha Mapinduzi). Yari atararangiza manda ye ubwo Perezida Benjamin Mkapa yamugize minisitiri wungirije w'ibikorwa-remezo. Yakomeje kuba depite wa Chato, yongera kubitorerwa mu 2000, ari nabwo yabaye minisitiri w'ibikorwa-remezo.

Mu 2005, nabwo yarongeye atorerwa kuba depite. Perezida Jakaya Kikwete yamukuye muri minisiteri w'ibikorwa-remezo amugira minisitiri w'ubutaka n'imiturire mu kwa mbere 2006. Kuva mu 2008 kugera mu 2010, John Pombe Magufuli yabaye minisitiri w'ubuhinzi, ubworozi n'uburobyi, mbere yo gusubira kuba minisitiri w'ibikorwa-remezo na none kuva mu 2010 kugera mu 2015.

Mu kwa cumi 2015, John Pombe Magufuli, kandida wa CCM, yatorewe kuba umukuru w'igihugu. Yatorewe manda ya kabiri y'imyaka itanu mu kwa cumi 2020. Yitabye Imana ayimazemo iminsi 132. Nk'uko itegeko nshinga rya Tanzaniya ribiteganya, Visi-perezida we, umutegarugoli Samia Hassan Suluhu, nawe wo mu ishyaka CCM, ni we uzayirangiza.

Mu bakuru b'igihugu batanu ba Tanzania, John Pombe Magufuli ni uwa mbere utabarutse akiri ku butegetsi. Perezida wa mbere, Julius Nyerere, yitabye Imana mu 1999 yari yaravuye ku butegetsi mu 1985. Naho perezida wa gatatu, Benjamin Mkapa, yitabye Imana mu kwa karindwi 2020 yari yaravuye ku butegetsi mu 2005. Abandi babiri, Ali Hassan Mwinyi na Jakaya Kikwete, bombi baracyariho. Bari mu kiruhuko cy’iza bukuru muri Tanzaniya.

Facebook Forum

XS
SM
MD
LG